30/7/12 - Τι ΔΕΝ κάνουν στην Ευρώπη

Από την εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΑ" του Σαββάτου, 28 Ιουλίου 2012, σελίδα 7 :

Τι ΔΕΝ κάνουν στην Ευρώπη

Μιας και βρισκόμαστε στις αρχές Αυγούστου, θα ήθελα, για διάφορους λόγους, να υπενθυμίσω ορισμένα άρθρα μου, που νομίζω ότι μπορούν να ξεκινήσουν έναν δημιουργικό προβληματισμό για θέματα της καθημερινότητάς μας. Το άρθρο που ακολουθεί γράφτηκε τον Απρίλιο του 2009.

Πολύ συχνά στην εκφορά πολιτικού λόγου ακούμε τη φράση "Σε όλη την Ευρώπη γίνεται αυτό, σε όλη την Ευρώπη γίνεται εκείνο". Η φράση αναμφισβήτητα ενισχύει τα όσα ακολουθούν και τονίζει την αναγκαιότητά τους, αλλά και την επιτυχή έκβαση της όποιας πρότασης, την ορθότητα της όποιας άποψης, δίνοντας έναν "a priori" τόνο ευρείας αποδοχής.

Με το πέρασμα των ετών η τακτική χρήσης αυτής της φράσης υιοθετήθηκε ακόμη και από πολιτικές δυνάμεις που παραδοσιακά στάθηκαν απέναντι από το ευρωπαϊκό όραμα με επικριτικό ή αντίθετο λόγο και ιδεολογικό πλαίσιο. Χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται κατά κόρον από πολιτικούς για να αναδείξουν την ισχύ των επιχειρημάτων τους και πολλές φορές ακόμα και για να καλύψουν πιθανές δικές τους παραλείψεις.

Στην Ελλάδα έχουμε την τάση να πηγαίνουμε κατευθείαν στο δια ταύτα μιας "ευρωπαϊκής" κατεύθυνσης, χωρίς όμως να περνάμε από το στάδιο της διερεύνησης του τι ΔΕΝ έκαναν στην Ευρώπη για να φτάσουν στο αντικειμενικά ορθό και θεμιτό αποτέλεσμα.

Επειδή η λογική της ισοπέδωσης, των συμψηφισμών και των γενικεύσεων με βρίσκει κάθετα αντίθετο, θα συγκεκριμενοποιήσω το ζήτημα χρησιμοποιώντας ένα παράδειγμα από όσα λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες ημέρες σχετικά με τις πεζοδρομήσεις στο Δήμο Κορινθίων. Σχεδόν όλες οι απόψεις που ακούγονται ξεκινούν ή καταλήγουν με τη φράση "το ίδιο γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη".

Κανείς δεν αρνείται ότι η πόλη της Κορίνθου παρουσιάζει μια εικόνα έντονου κυκλοφοριακού χάους, που σε καμία περίπτωση δε δικαιολογείται από την άριστη και ξακουστή "Ιπποδάμεια ρυμοτομία" της. Βέβαια, αυτό το οικοδομικό σύστημα, στην πλήρη εφαρμογή του, θα έπρεπε να περιλαμβάνει χώρους πρασίνου, χώρους αναψυχής, ποδηλατοδρόμους και να διευκολύνει τους πεζούς κατά την κυκλοφορία τους ιδιαίτερα στο κέντρο της πόλης.

Αλήθεια επίσης είναι ότι στις περισσότερες πόλεις της Ευρώπης η πεζοδρόμηση αποτελεί κοινή πρακτική για την εξυπηρέτηση των πεζών, για τη διευκόλυνση του εμπορίου, για την ανάδειξη μνημείων, για την ανύψωση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων. Και αποτελεί γενικά τρόπο διευκόλυνσης των δραστηριοτήτων και όχι ανάσχεσής των.

Πως δικαιολογείται λοιπόν η αντίδραση στην Κόρινθο σημαντικής μερίδας πολιτών, μεγάλου αριθμού επιχειρηματιών και ο προβληματισμός που προκύπτει από το ενδεχόμενο μιας ευρείας πεζοδρόμησης του κέντρου της πόλης ;

Η απάντηση βρίσκεται ακριβώς στο "τι ΔΕΝ κάνουν στην Ευρώπη" πριν εφαρμόσουν τις πεζοδρομήσεις. Στην Ευρώπη λοιπόν, δεν προχώρησαν στις πεζοδρομήσεις χωρίς καθορισμό είτε πρακτικό, είτε σχεδιασμένο, των χρήσεων των πεζοδρομημένων τμημάτων. Δε θα βρει κανείς πουθενά στην ίδια ευθεία ενός οικοδομικού τετραγώνου καταστήματα ενδυμάτων, υποδημάτων, κρεοπωλεία, ψαράδικα, μανάβικα, καταστήματα οικοδομικών υλικών, καταστήματα κοσμημάτων, φούρνους και ό,τι άλλο βάλει ο νους του. Υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες καταστημάτων που μπορούν να "ανθίσουν" από μια πεζοδρόμηση και συγκεκριμένες δραστηριότητες που μπορούν να εξυπηρετηθούν απρόσκοπτα.

Είναι πρακτικά αδύνατο να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν όλες οι δραστηριότητες από μια ενδεχόμενη πεζοδρόμηση. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις έχουν καθοριστεί συγκεκριμένοι χώροι για τη δραστηριοποίηση των εμπορικών κυρίως επιχειρήσεων. Θα βρει κανείς σε χώρο που θα εξυπηρετείται επαρκώς από το οδικό σύστημα, κρεοπωλεία, μανάβικα και εμπορικά κέντρα. Σε άλλο χώρο, κυρίως πεζοδρομημένο, θα βρει καταστήματα με ρουχισμό, με τουριστικά ενθύμια, με καφετέριες και εστιατόρια, θα βρει χώρους πρασίνου για αναψυχή και ξεκούραση.

Τα τμήματα των πόλεων συνήθως χαρακτηρίζονται και αποκτούν ταυτότητα από τις δραστηριότητες που εξυπηρετούνται ανάλογα με την υποδομή, είτε αυτή λέγεται οδικό σύστημα, πεζόδρομος, μέσα μαζικής μεταφοράς.

Κάπου εκεί αρχίζει το πρόβλημα στην πόλη της Κορίνθου. Και φυσικά το πρόβλημα καθίσταται ανυπέρβλητο όταν - με το δίκιο της - η κάθε ομάδα επαγγελματιών ή πολιτών αναλύει τον τρόπο με τον οποίο ευνοούνται ή θίγονται τα δικά τους αυστηρά συμφέροντα. Κανείς δε μπορεί να τους κατηγορήσει αφού η κάθε επιχείρηση στοχεύει στη μεγιστοποίηση των κερδών της και στην ικανοποιητική εξυπηρέτηση των πελατών της. Όταν δε η ανάλυση φτάνει στο με ποιο τρόπο ο πελάτης θα κουβαλήσει 3-4 κιλά φρούτα ή 3-4 κιλά κρέατος πεζός, μέχρι το χώρο στάθμευσης ή εξυπηρέτησης από μέσα μαζικής μεταφοράς, τότε αρχίζουν να αναδεικνύονται αδυσώπητα, όλες οι ελλείψεις ή οι παραλήψεις σχεδιασμού, υποδομών και μακροπρόθεσμης ανάλυσης της αποτελεσματικότητας των όποιων παρεμβάσεων.

Πεζοδρομημένη πόλη χωρίς εξαιρετικό δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς, χωρίς ικανοποιητικούς χώρους στάθμευσης, χωρίς διακριτή κατανομή του τύπου των επαγγελματικών δραστηριοτήτων που εξυπηρετούνται σε μια συγκεκριμένη δομή, δεν υπάρχει.

Αν λοιπόν πράγματι θέλουμε να αρχίζουμε να εφαρμόζουμε τα "ευρωπαϊκά" πρότυπα στοχεύοντας στη "μεγαλεπήβολη" ανάταση του βιοτικού επιπέδου, της ποιότητας ζωής των πολιτών, της καλύτερης εξυπηρέτησης των πολιτών και των δραστηριοτήτων τους, θα πρέπει να υπάρχει και η πολιτική βούληση ή γενναιότητα, αν και κάτι τέτοιο θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο, να ακολουθήσουμε και τη λογική που προηγήθηκε τέτοιων παρεμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Κανένας πεζόδρομος δεν έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα αν πράγματι δεν εξυπηρετεί τη δομή της πόλης και τις δραστηριότητες των κατοίκων της. Από την άλλη πλευρά, κανείς πολιτικός δεν δικαιούται να χρησιμοποιεί τη φράση "το ίδιο γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη", αν πρώτα δεν έχει ο ίδιος τη βούληση να ακολουθήσει όλα τα βήματα που προηγήθηκαν μιας καλής πρακτικής.

Στην Ελλάδα όμως, οι περισσότεροι πολιτικοί χρησιμοποιούν τους όρους "ρήξη" και "ανατροπή", τους όρους "σύγκρουση" και "αναμόρφωση", όταν είναι ακίνδυνοι για την "πελατεία" τους και εύκολοι στην αναδίπλωσή τους, ειδικά στην αυτοδιοίκηση.

Γι' αυτό το πιο πιθανό είναι να συνεχίσουμε να προσπαθούμε να υλοποιήσουμε αποδοτικές ευρωπαϊκές πρακτικές, χωρίς προηγουμένως να έχουμε μεταβάλει ή να θέλουμε να μεταβάλλουμε τις υπάρχουσες συνθήκες και καταστάσεις, καθιστώντας τελικά αυτές τις παρεμβάσεις μη πρακτικές και μη επιτυχημένες.











Δείτε το απόκομμα της εφημερίδας στο scribd, εδώ.









Βασίλειος Μπαλάφας

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.gr

23/7/12 - Πότε τελειώνει η Μεταπολίτευση

Από την εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΑ" του Σαββάτου, 21 Ιουλίου 2012, σελίδα 7 :


Πότε τελειώνει η Μεταπολίτευση

Εδώ και αρκετό καιρό διαβάζω πολλά άρθρα σχετικά με το περίφημο τέλος της Μεταπολίτευσης. Άλλοι λένε ότι έρχεται, άλλοι γράφουν ότι βρισκόμαστε ήδη στην αρχή του τέλους, υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι έχει συντελεστεί ήδη. Τα περισσότερα άρθρα συγκλίνουν στο να καταδικάζουν τη Μεταπολίτευση για όσα μας συμβαίνουν σήμερα, για τα τρέχοντα πολιτικοοικονομικά αδιέξοδα και αρκετά τείνουν στο να τη μηδενίζουν και να την ισοπεδώνουν.

Οπωσδήποτε είναι πολύ πρόωρο το να προβαίνει κανείς σε μια συνολική αποτίμηση της μεταπολιτευτικής περιόδου καθώς κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνεται εν θερμώ ή εν μέσω μιας καθολικής παγκόσμιας και εγχώριας οικονομικής – και όχι μόνο – κρίσης. Σίγουρα οι ιστορικοί του μέλλοντος θα έχουν πολλή δουλειά αποκρυπτογραφώντας τα θετικά και τα αρνητικά της Μεταπολίτευσης, όμως θεωρώ ότι στην παρούσα φάση η περίοδος αυτή, που κατά τη γνώμη μου εξελίσσεται ακόμα, αδικείται και δαιμονοποιείται. Αποκτά χαρακτηριστικά απόκοσμα στα περισσότερα άρθρα και φαντάζει ως ιδανικό άλλοθι για καθαρά ατομικές ευθύνες που κρύβονται ανακουφισμένες πίσω από το κάδρο της γενικότητας.

Έχω την αίσθηση ότι πολλοί, θέλοντας να μιλήσουν για τα πολιτικά κόμματα και γράφοντας για τον κύκλο ζωής τους, συγχέουν τη Μεταπολίτευση με τα υπάρχοντα ή μη, τα νέα ή τα παλαιά, κόμματα. Κατά πόσον όμως αυτό είναι σωστό και τι δόση ορθότητας μπορεί να περιέχει ; Είμαστε τόσο σίγουροι ότι ο βίος των κομμάτων είναι εκείνος που μπορεί, μόνος, να σηματοδοτεί την έναρξη ή τη λήξη μιας τέτοιου είδους περιόδου ;

Το περίεργο είναι ότι για «τέλος Μεταπολίτευσης» γράφουν και άνθρωποι που μάλλον δεν εκτίμησαν τι αλλαγές επέφερε ακόμα και για τους ίδιους, ακόμα και για όσα πρεσβεύουν ή θέλουν να προωθούν πολιτικά μέσα στην ελληνική κοινωνία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η έναρξη της Μεταπολίτευσης, με την ισχυρή βούληση του Εθνάρχη Κων/νου Καραμανλή, βούληση για την οποία «κατηγορείται» από πολλούς ακόμα και σήμερα, έδωσε το δικαίωμα σε όλους ανεξαιρέτως να διατυπώνουν ελεύθερα και απρόσκοπτα τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, άλλους τους έβγαλε από την «παρανομία» και σαφώς μέσω αυτής της δημοκρατικής κατάκτησης έδωσε και την ευκαιρία σε άκρατους λαϊκιστές να εξελιχθούν ακόμα και σε παραχαράκτες της ίδιας της ιστορίας, ενώ πολλοί άλλοι μπέρδεψαν τη δημοκρατία με την ασυδοσία. Ίσως αυτό να ήταν το τίμημα για να κλείσει μια μακρά περίοδος καταστροφικών πληγών και παθών για την ίδια τη χώρα.

Για να γεννηθεί η Μεταπολίτευση υπήρξε μια προηγούμενη κατάσταση ορόσημο. Μια κατάσταση που επέφερε πλήγμα στη δημοκρατική έκφραση, όρθωσε τείχη και καταπίεσε τις ιδεολογικές αφετηρίες που στη συνέχεια εξελίχθηκαν σε γεννήτορες για όσα ακολούθησαν. Τα κόμματα της Μεταπολίτευσης ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό – άσχετα με το τι τελικά εφάρμοσαν – πλήρεις ιδεολογικές πλατφόρμες με διακριτά χαρακτηριστικά. Δημιουργήθηκαν οι λογικές του λεγόμενου «τρίτου δρόμου», προέκυψαν διαφορετικές προσεγγίσεις σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, αναπτύχθηκε πλούσια βιβλιογραφία και γράφτηκαν εκατομμύρια άρθρα ιδεολογικοπολιτικού περιεχομένου, βασισμένα σε αυτές τις ιδεολογικές αφετηρίες με τις όποιες παραλλαγές τους.

Είναι χρήσιμο σε μια τέτοια συζήτηση να μη συγχέουμε το όποιο ιδεολογικό υπόβαθρο με το τι τελικά έγινε και τι εφαρμόστηκε, γιατί στη Μεταπολίτευση ήταν χαρακτηριστικό το παράδειγμα του ΠΑΣΟΚ, ενός κόμματος που κυβέρνησε για πάρα πολλά χρόνια και κατά κανόνα κινήθηκε πολύ μακριά από το ίδιο του το ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο, φτάνοντας το 2012 να είναι πραγματικά αγνώριστο στο περιεχόμενό του σε σχέση με την ιδρυτική του διακήρυξη και φυσιογνωμία.

Η ίδια η Μεταπολίτευση απέδειξε – και αυτό είναι κομβική κατάκτηση – ότι απέχει παρασάγγας η θεωρία από την πράξη και ότι οι συνθήκες είναι ικανές να επιβάλουν θεμελιώδεις μετεξελίξεις και μεταβολές στη θεωρία του πυρήνα ενός πολιτικού κόμματος. Κυρίως όμως, εκείνο που πραγματικά επιβάλει τέτοιες μεταβολές είναι η διαχείριση της διακυβέρνησης, η ώρα δηλαδή που ένα πολιτικό κόμμα καλείται από το λαό να περάσει από τη θεωρία στην πράξη.

Από το 1974, που ξεκίνησε αυτή η περίοδος, έχουν συμβεί κομβικές ιδεολογικές μετατοπίσεις κυρίως στα κόμματα της κεντροαριστεράς. Με δεδομένα τα περιστατικά της πτώσης του Κομμουνισμού στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, τα αδιέξοδα που δημιούργησε ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» και το μοναδικό, σχεδόν, υβρίδιο που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα, διαφαίνεται πλέον, 38 χρόνια μετά, ότι τα μοντέλα αυτά απέτυχαν τόσο στην θεωρία, όσο και στην πράξη. Αυτό από μόνο του είναι μια κορυφαία διεργασία της Μεταπολίτευσης που εκ των πραγμάτων οδηγεί σε χρήσιμα εξαγόμενα συμπεράσματα και ενδεχομένως στη λήξη μιας ιδεολογικής διαμάχης που ήταν γεμάτη στρεβλώσεις, ουτοπικές προσδοκίες, μεγάλα λόγια και ενίοτε καθαρή κοροϊδία. Η Μεταπολίτευση στα χρόνια που διανύουμε αποκαθηλώνει τους λαοπλάνους και οδηγεί στην επικράτηση ενός μοντέλου που θα είναι σαφώς φιλελεύθερο και κοινωνικά προσανατολισμένο, με προϋπόθεση βέβαια την αντιμετώπιση των αδιεξόδων που βιώνουμε σήμερα.

Για να τελειώσει η Μεταπολίτευση και να προκύψει κάτι άλλο, θα πρέπει να υπάρξει ένα ισχυρό ορόσημο σαν αυτό που σηματοδότησε τον ερχομό της. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ήταν ένα γεγονός ή μια περίοδος που ουσιαστικά θα εξαφάνιζε κάθε είδος μεγάλων ή μικρών ιδεολογικών διαφορών και θα οδηγούσε την κοινωνία στο να αποκτήσει κάποια καθολική επιδίωξη. Αυτή δεν χρειάζεται να είναι πολύπλοκη, μπορεί να είναι απλώς η επιδίωξη για επιβίωση κάτω από διάφορες ακραίες συνθήκες που μπορεί να προκύψουν.

Αν, με το να αναπτύσσονται «ιδεολογίες» ολοκληρωτισμών, πασπαλισμένες με ολίγον κοινωνικό ακτιβισμό ή με το να οδηγηθούμε σε εκδοχές κομμουνισμού, περιτυλιγμένες με στρατιωτικογενείς ή δικτατορικές «αυθεντίες» τύπου Βενεζουέλας, νομίζουν ορισμένοι ότι τελειώνει η Μεταπολίτευση, τότε μάλλον δεν είχαν συνειδητοποιήσει την αρχική υφή και συμβολή της, εκείνα που την όρισαν ως περίοδο, άσχετα με τα όσα βιώνουμε σήμερα.

Τέτοιο ορόσημο έχω την εντύπωση ότι δεν έχει προκύψει, τουλάχιστον ακόμα, χωρίς καθόλου να αποκλείω ότι μπορεί να μας περιμένει με ανυπομονησία στο άμεσο μέλλον.











Δείτε το απόκομμα της εφημερίδας στο scribd, εδώ.









Βασίλειος Μπαλάφας

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.com

16/7/12 - Δεν είναι όλα «Τρόικα»

Από την εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΑ" του Σαββάτου, 14 Ιουλίου 2012, σελίδα 7 :

Δεν είναι όλα «Τρόικα»

Υπήρξε μια πολύ μακρά περίοδος στην καθημερινότητά μας που «συνηθίσαμε» περιστατικά τα οποία σήμερα φαντάζουν σχεδόν ως «εγκλήματα». Καθημερινές συμπεριφορές που τις περνάγαμε στο «ντούκου», που τις αντιμετωπίζαμε αδιάφορα, ορισμένες φορές μπορεί να θυμώναμε για λίγο, αλλά η ζωή συνεχιζόταν και φτάσαμε στις μέρες μας να ταλαιπωρούμαστε από όσα μέχρι θες θεωρούσαμε «φυσιολογικά» ή ακόμα και κοινωνικά, οριακά ανεκτά.

Πόσες φορές δεν έτυχε παλαιότερα να βρεθείτε σε κουβέντες και να ακούτε ανθρώπους να παραπονιούνται συνεχώς, να λένε ότι δεν τα βγάζουν πέρα, ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, που «κλαίγονταν» όπως λέγαμε για τέτοιες περιπτώσεις που δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Και βλέπαμε ανθρώπους αυτής της νοοτροπίας να γυρνούν γύρω μας με πανάκριβα αυτοκίνητα, να πηγαίνουν διακοπές σε μέρη που τα κοιτάγαμε σαν όνειρο σε τουριστικούς οδηγούς, να ακούμε για Μπαλί, για Πορτογαλίες την εποχή του επικού ελληνικού EURO, για Ντουμπάι. Να ακούμε για «μαστόρους» και σπίτια, να τους βλέπουμε με τα τελευταία gadgets ανά χείρας, να βλέπουμε σε κάθε εκπτώσεις «αποβάσεις» στην πρωτεύουσα σε απλησίαστα μαγαζιά για μια μεσοαστική οικογένεια.

Πόσες φορές δεν έτυχε στην εφορία ή στον προθάλαμο του λογιστή σας, να βρεθείτε με ανθρώπους που μονίμως, κάθε χρόνο, έκαναν φορολογικές δηλώσεις ακριβώς στο αφορολόγητο και εσείς περιμένατε να δείτε πως θα τα βγάλετε πέρα με το δικό σας εκκαθαριστικό. Και την επόμενη χρονιά το ίδιο, και την επόμενη πάλι και αναρωτιόσασταν πως είναι δυνατόν να βλέπετε δίπλα σας ένα επίπεδο διαβίωσης που δεν είχε καμία σχέση με τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Πόσες φορές δεν έτυχε να βρεθείτε σε παρέες ή να ακούσετε παραδίπλα σας, ανθρώπους σχετικά μεγάλης ηλικίας να «περηφανεύονται» ότι ποτέ τους δεν έκαναν φορολογική δήλωση και δεν χρειάστηκαν ποτέ τους ΑΦΜ. Πόσες φορές δεν έτυχε να ακούσετε εκείνες τις ιστορίες που με έμοιαζαν με «αστικούς μύθους» για τις περίφημες κυρίες του Κολωνακίου που πάλευαν να παρκάρουν κάτω από την πολυκατοικία κάτι ογκώδη τζιπ που τα είχαν αγοράσει ως «αγροτικά». Ή κάποιους άλλους «μύθους» για οδηγούς φορτηγών ή ταξί που έπαιρναν αναπηρικές συντάξεις ή επιδόματα τυφλότητας. Πόσες ιστορίες δεν ακούσατε για περίεργες επιδοτήσεις, για τεράστιες «επενδύσεις» που δεν είδατε ποτέ, για αστρονομικά ποσά που λέγονταν σε διάφορες κουβέντες την αλησμόνητη περίοδο του Χρηματιστηρίου.

Ακόμα και οι κινηματογραφικές ταινίες μιας ολόκληρης εποχής ήταν βασισμένες σε όλα όσα βιώναμε γύρω μας, σε όσα γνωρίζαμε ότι συνέβαιναν, αλλά συνηθίσαμε να αντιμετωπίζουμε σαν «κωμωδία», να γελάμε και πολλοί να τα θεωρούν και «μαγκιά», μέσα σε μια κοινωνία που εθιζόταν όλο και πιο πολύ στην ασυδοσία και στην, επιλεκτική πάντα, μη εφαρμογή των νόμων.

Τώρα πια όλα αυτά δεν μοιάζουν με «αστικούς μύθους». Μέχρι στιγμής, λίγα από αυτά αποκαλύπτονται καθημερινά και μας γεμίζουν με οργή γιατί αντιλαμβανόμαστε ότι, πέρα από το πολιτικό επίπεδο που συνήθως μας αποξενώνει από όσα συμβαίνουν δίπλα μας, είναι ακριβώς αυτά που σε σημαντικό βαθμό – όχι αποκλειστικά – μας οδήγησαν στις σημερινές τραγικές καταστάσεις.

Αυτές τις ημέρες έρχονται στα νοικοκυριά της χώρας τα εκκαθαριστικά της εφορίας. Κάθε σπιτικό που ήταν τα προηγούμενα χρόνια συνεπές με τις φορολογικές του υποχρεώσεις διαπιστώνει ότι επωμίζεται ακόμα μεγαλύτερα βάρη. Γνωρίζει ότι στο άμεσο μέλλον θα έρθει αντιμέτωπο και με άλλες φορολογικές υποχρεώσεις που έρχονται από το παρελθόν και εύκολα πλέον αντιλαμβάνεται ότι επίκειται ένας δύσκολος χειμώνας σε κάθε επίπεδο. Για άγνωστο λόγο, πολλές πρόσφατες υποχρεώσεις προκύπτουν από την καθυστέρηση πολλών μηνών και ετών, από πλευράς των αποστολέων, μερικές μάλιστα προέρχονται ακόμα και από μέτρα που το 2009 μας έλεγαν ότι θα καταργηθούν. Αλλά εμφανίζονται σήμερα σαν χρωστούμενα, σαν εκκρεμότητες.

Η καθημερινότητα δείχνει ότι για ακόμα μια φορά, όσοι διαχρονικά υπήρξαν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους είτε από επιλογή τους, είτε επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά, θα «τιμωρηθούν» με σκοπό τη σωτηρία της πατρίδας. Αυτό που αποκαλούσαμε παλαιότερα «γνωστά υποζύγια», με όλες τις γνωστές δόσεις υπερβολής και τις εκάστοτε αντιπολιτευτικές κορώνες, σήμερα αποκτά νόημα ουσιώδες και εμφατικό. Αποτελεί μια απτή πραγματικότητα που δεν αφήνει περιθώρια για πολιτικές ερμηνείες. Και την ίδια ώρα, η οικονομία στενάζει από την κατακόρυφη πτώση της κατανάλωσης, την αλματώδη αύξηση της ανεργίας, τις κατακόκκινες δανειακές υποχρεώσεις που μοιάζουν με παλιές αμαρτίες που επιζητούν «εκδίκηση».

Το πρόβλημα πια δεν είναι μια ολόκληρη τάξη που καταρρακώνεται, είναι ότι όσοι υπήρξαν διαχρονικά συνεπείς προς την Πολιτεία καλούνται σήμερα να αποφασίσουν, επί του πρακτέου, αν θα παραμείνουν συνεπείς και θα στερηθούν, για να συμβάλουν στη σωτηρία της πατρίδας. Ουσιαστικά, μιλάμε για αμιγή πατριωτισμό, ο οποίος αυτή τη φορά κοστίζει και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν θα προστεθούν άλλοι «πατριώτες» πέρα από τους ίδιους που καταμετρούνταν επί σειρά ετών. Αυτή τη φορά η χώρα έχει μια κυβέρνηση που δεν έχει άλλη επιλογή από το να προσπαθήσει να περισώσει ό,τι μπορεί με όσο το δυνατό πιο δίκαιο και αναλογικό τρόπο. Αυτό το τελευταίο όμως δεν επαφίεται μόνο σε εκείνη. Γι’ αυτό λέω ότι ο πατριωτισμός πλέον θα κοστίζει και δεν θα περιορίζεται σε κορώνες, δεκάρικους και τηλεοπτικούς αλαλαγμούς. 

Πέρα από όλα αυτά όμως, η πατρίδα έχει ανάγκη από μια βελούδινη επανάσταση, από εμπνευσμένους ανθρώπους του πεδίου μέσα στην πολιτική, από πολιτικό προσωπικό του πρακτέου και όχι της θερμοκοιτίδας. Έχει ανάγκη από μια νέα κοινωνική συμφωνία που θα είναι καθαρή και από την πλευρά των κυβερνώντων και από την πλευρά των πολιτών. Εύκολο δεν είναι τίποτα. Εκείνο όμως που οφείλουμε να κάνουμε είναι να μην παρασυρθούμε. Η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει ούτε Βενεζουέλα, ούτε Φινλανδία. Μπορεί να είναι όμως η Ελλάδα που όλοι μας κουβαλάμε μέσα στην ψυχή μας, που είναι γραμμένη στο DNA μας. Και αυτό επίσης κοστίζει.

Όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι όλα «Τρόικα» …









Δείτε το απόκομμα της εφημερίδας στο scribd, εδώ.











Βασίλειος Μπαλάφας

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.com

10/7/12 - Η ταυτότητα της πόλης (Επαναδημοσίευση)

Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο τεύχος 76 του περιοδικού "Κορινθιακοί Ορίζοντες", το Μάρτιο του 2008.


Η ταυτότητα της πόλης

Το 2008 είναι το έτος κατά το οποίο θα εορτάσουμε τα 150 χρόνια της νέας πόλης της Κορίνθου. Παραφράζοντας λίγο τον τίτλο γνωστής κινηματογραφικής επιτυχίας, συναντούμε το βασικό πρόβλημα που παρουσιάζει η πόλη της Κορίνθου στο πέρασμα όλων αυτών των ετών.

Για την ταυτότητα της Κορίνθου έχουν μιλήσει πολλοί και έχουν χυθεί τόνοι μελάνης προσπαθώντας να αναλύσουν το πρόβλημα και να βρεθεί τελικά η λύση. Από πλευράς συμβολισμών έχουν χρησιμοποιηθεί σε διάφορες δραστηριότητες αρκετές χαρακτηριστικές εμβληματικές απεικονίσεις. Από τη Διώρυγα της Κορίνθου στη φανέλα της ποδοσφαιρικής ομάδας της Κορίνθου και τις κολώνες του ναού του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο, από τον Πήγασο, στον φωταγωγημένο Ακροκόρινθο, τα σύμβολα αυτά προσπάθησαν να προσδώσουν μια "ταυτότητα" στην πόλη, στους κατοίκους της, στα προϊόντα και τις δραστηριότητές της.

Είναι όμως ένα έμβλημα αρκετό για να δώσει τη λύση; Αρκεί μια αναφορά σε κάποιο μνημείο για να δώσει στον Κορίνθιο ένα χαρακτηριστικό που θα αποτελεί "σήμα κατατεθέν" ;

Δυστυχώς η ταυτότητα μιας πόλης, όπως και ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου δε φτιάχνονται κατά παραγγελία, δεν καθορίζονται από τη δημιουργία ενός καλλιτέχνη ή κάποιου αρχιτέκτονα. Πλάθονται και διαμορφώνονται μέσα στο πέρασμα των ετών, αναδεικνύονται μέσα από πράξεις και επιτεύγματα, από κοινωνικές συμπεριφορές, από προσωπικές κατακτήσεις. Είναι αυτό που περιγράφουμε λέγοντας ότι "οι πράξεις μας σήμερα, αντηχούν στην αιωνιότητα".

Η ταυτότητα μιας πόλης είναι η συμπεριφορά των κατοίκων της πρώτα απ' όλα στις μεταξύ των σχέσεις και ύστερα προς τους επισκέπτες. Είναι ο σεβασμός που δείχνει ο καθένας από εμάς στον περιβάλλοντα χώρο του, είτε αυτός λέγεται ο δρόμος της γειτονιάς, κοινόχρηστοι χώροι της πολυκατοικίας του, πλατεία της πόλης, ή πόρτα του διπλανού διαμερίσματος. Είναι η καλημέρα που θα πει το πρωί ξεκινώντας για τη δουλειά του στους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται λίγα μέτρα δίπλα του.

Είναι ο τρόπος με τον οποίο θα υποδεχτεί κάποιον στον επαγγελματικό του χώρο, η αξιοπιστία και η αποτελεσματικότητα της εργασίας που προσφέρει, η συμμετοχή του στα κοινά.

Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο επαγγελματίας θα υποδεχτεί τον πελάτη ώστε να πουλήσει τα προϊόντα του, η αλληλεγγύη με την οποία θα δράσει ο Κορίνθιος προς τον Κορίνθιο όταν θα βρεθούν σε μια "ξένη" περιοχή.

Είναι η αναγνώριση της προσπάθειας που κάνει ο συμπολίτης μας, η παραδοχή ενός επιτεύγματος που πέτυχε ένας "δικός" μας, συνοδευόμενο από την αίσθηση της περηφάνιας για το επίτευγμα αυτό.

Η ταυτότητα μιας πόλης είναι η υποστήριξη που δείχνουμε στην προσπάθεια κάποιου συμπολίτη μας, η ανιδιοτελής γενικότερη κοινωνική μας συμπεριφορά η οποία ξεκινώντας από το άτομο δίνει αξία στο σύνολο.

Είναι η αγάπη που έχουμε για την πόλη μας, η επιθυμία να συνδράμουμε σε βελτιώσεις και προσθήκες, η πρόθεση να γίνουμε συμμέτοχοι και όχι απλώς τελικοί αποδέκτες. Είναι ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον, η λεμονιά που θα ανθίσει στην αυλή μας ύστερα από λίγα χρόνια προσωπικής φροντίδας. Είναι το καλλωπιστικό φυτό που θα κοσμήσει το μπαλκόνι του σπιτιού μας, η καθαρή είσοδος της πολυκατοικίας μας, η φρεσκοβαμμένη πρόσοψη του οικοδομήματος όπου ζούμε και καθορίζει με την όψη της την ποιότητα των κατοίκων της αλλά και τη γενικότερη εικόνα του οικοδομικού τετραγώνου.

Ταυτότητα μιας πόλης είναι οι άνθρωποι που εκλέγονται από τους πολίτες της για να τη διοικήσουν, οι άνθρωποι που την εκπροσωπούν. Είναι ακόμα ακόμα και το πόσο νοιαζόμαστε για κείνο το αλμυρίκι που αργοπεθαίνει απότιστο στην παραλία όπου κάνουμε το μπάνιο μας και όπου κάποιοι επαγγελματίες βγάζουν το ψωμί τους.

Ταυτότητα είναι η ωριμότητά μας να διαχειριστούμε τα απορρίμματά μας, να μάθουμε να χρησιμοποιούμε την ανακύκλωση και να καλέσουμε το συμπολίτη μας να συμπράξει. Είναι η απογευματινή μας βόλτα στον πεζόδρομο ή στην πλατεία του Φλοίσβου που αγνοείται εδώ και περίπου μια διετία. Είναι το αγνάντεμα από το φάρο της Κορίνθου και εκείνη η διαμόρφωση της περιοχής του Αγίου Νικολάου που μας την υπόσχονται εδώ και δεκαετίες. Είναι το θέατρο, η
πολιτιστική δραστηριότητα που καθιστά τον πολίτη συμμέτοχο και όχι απλώς θεατή ή που επιδιώκει μοναχά την παρουσία του. Είναι η δική μας διάθεση να πάρουμε μέρος σε τέτοιες προσπάθειες.

Είναι ο σεβασμός και η αλληλεγγύη προς το νέο φοιτητή που έρχεται να ζήσει στην πόλη μας τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε πρώτα ως συμπολίτη και μετά ως καταναλωτή.

Η ταυτότητα μιας πόλης είναι το σύνολο μικρών καθημερινών γεγονότων που πολύ εύκολα μπορεί ο καθένας μας να διαμορφώσει και να τους δώσει αξία, καθορίζοντας τελικά την ταυτότητά του, την ταυτότητα  της πόλης του.

Με αυτό και μόνο τον τρόπο αποκτά αξία το έμβλημα, η ιστορική απεικόνιση, ο φωταγωγημένος Ακροκόρινθος.

Όλα αυτά δεν μπορούν να καταστήσουν, μπορούν πολύ εύκολα όμως να αναδείξουν και να εδραιώσουν, να γίνουν το έμβλημα της πόλης που θα συμβολίζει την ταυτότητά μας και δεν θα καλύπτει απλώς την απουσία της.

Ο Δήμος της Κορίνθου είναι ευλογημένος, τοποθετημένος σε μια ιδανική περιοχή, με μοναδικά χαρακτηριστικά που συνδυάζονται αρμονικά, με ανθρώπους προικισμένους σε κάθε επίπεδο που απλώς πρέπει να βγουν από το καβούκι τους. Αν έρθει και το νερό, τότε πραγματικά πια δεν θα έχουμε καμιά δικαιολογία ώστε να μην είναι η Κόρινθος μια από τις καλύτερες πόλεις στην Ελλάδα από κάθε πλευρά. Οι υποδομές κάθε τύπου έχουν τελικά και μια τιμή για να γίνουν καλύτερες, η σωστή νοοτροπία όμως δεν αγοράζεται, εμπνέεται και διαμορφώνεται στο πέρασμα του χρόνου.


σσ. Όπου στο κείμενο αναφέρεται η πόλη της Κορίνθου, εννοείται ολόκληρος ο Δήμος.


Βασίλης Μπαλάφας

9/7/12 - Ευκαιρία να προχωρήσουμε

Από την εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΑ" του Σαββάτου, 7 Ιουλίου 2012, σελίδα 7 :

Ευκαιρία να προχωρήσουμε

Πέρα από όσα συμβαίνουν στη χώρα τις τελευταίες ημέρες σχετικά με τις τρέχουσες και τις επικείμενες διαπραγματεύσεις με την περίφημη «τρόικα», έχουμε όλοι μας πλέον συνειδητοποιήσει ότι έχουμε ανάγκη να αλλάξουμε πολλά, να προχωρήσουμε μεταρρυθμίσεις, να διευκολύνουμε επιτέλους τη ζωή μας που έχει πληγεί σημαντικά από τις απανωτές περικοπές των τελευταίων ετών. Είναι η ώρα να εφαρμόσουμε καινοτομίες, να εφαρμόσουμε ιδέες και αυτές να μην παραμένουν συνεχώς σε χαρτιά ή σε πρόχειρες υλοποιήσεις που καταρρέουν μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα.

Χρησιμοποιώ πρώτο πληθυντικό πρόσωπο γιατί σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να συμβάλουμε όλοι μας, να σπρώξουμε όλοι μας τη χώρα προς τα μπρος και αναφέρομαι πολύ περισσότερο στη δική μου γενιά, μια γενιά που κινδυνεύει να περάσει στην ιστορία σαν μια γενιά που θα «χαθεί» μέσα στην κρίση, χωρίς στίγμα, χωρίς ευκαιρίες δημιουργίας, χωρίς τη δική της ιστορική στιγμή που θα πρέπει να μπει στη θέση του οδηγού και να ξεκολλήσει επιτέλους από εκείνη του απλού επιβάτη ή του «γκρινιάρη» παρατηρητή. Ζητώ ανατροπές, ζητώ συμμετοχή, επιζητώ δυναμική απαίτηση της γενιάς μου, απαίτηση αδιαπραγμάτευτη να πάρει στα χέρια της μια κατάσταση που ουσιαστικά την απειλεί με πλήρη απαξίωση και αφανισμό από το χάρτη της ιστορίας της χώρας.

Θα ήθελα να δώσω ένα παράδειγμα που σχετίζεται με ένα έργο που «βασάνισε» για χρόνια την Ελλάδα και ακόμη δεν έχει βρει το δρόμο του προς την ολοκλήρωση των δυνατοτήτων του.

Τον Οκτώβριο του 2006 ολοκληρωνόταν μετά από πολλά χρόνια και αρκετές επαναχρηματοδοτήσεις, ένα έργο πολύ σημαντικό για τη δημόσια ασφάλιση. Το έργο του ΑΜΚΑ, Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης, εντάχθηκε στις 10/7/1996 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ" και συγχρηματοδοτήθηκε από Εθνικούς και Κοινοτικούς πόρους μέχρι του ποσού των 1,2 δις δραχμών περίπου. Η αποστολή του ήταν η πλήρης χαρτογράφηση των ασφαλισμένων/συνταξιούχων/δικαιούχων στους δημόσιους φορείς και η ένταξή τους σε ένα κοινό Πληροφοριακό Σύστημα. Το 1999 το έργο χρηματοδοτήθηκε εκ νέου και εντάχθηκε στα έργα της δράσης "ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ". Μέχρι το 2006 το έργο ακόμα δεν είχε ολοκληρωθεί, παρότι είχαν προηγηθεί και άλλες χρηματοδοτήσεις και άλλα "αυστηρά" χρονοδιαγράμματα. Στα έτη 2005-2006-2007 το έργο του ΑΜΚΑ χαρακτηρίστηκε ως προτεραιότητα της ΓΓΚΑ (Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων) και προωθήθηκε η ολοκλήρωσή του με στόχο την πλήρη λειτουργία του.

Το 2006, όταν και εντάθηκε η υλοποίηση, κλήθηκαν εκ νέου οι ασφαλισμένοι στους διάφορους φορείς να απογραφούν και σχεδιάστηκε σχετική καμπάνια ώστε να πεισθούν για τη χρησιμότητά του. Κρίσιμο σημείο της καμπάνιας θεωρήθηκε ο υποχρεωτικός χαρακτήρας της κάρτας του ΑΜΚΑ που θα εφαρμοζόταν το 2009. Σήμερα τα αναφέρω ξανά όλα αυτά, γιατί πολύς λόγος έγινε για τις "δήθεν" καινοτομίες της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και για τις πομπώδεις διεργασίες των "opengov" διαδικασιών που δήθεν εφαρμόστηκαν την τριετία 2009 – 2012 και που είδαμε πού μας οδήγησαν.

Τον Οκτώβριο του 2006 κατέθεσα στη ΓΓΚΑ ένα γενικό σχέδιο που προέβλεπε την ηλεκτρονικά πλήρη ενοποίηση των ασφαλιστικών φορέων και τη διαχείριση των παροχών, των ιατρικών ραντεβού και των ιατροφαρμακευτικών αγωγών. Ένα πλέγμα υπηρεσιών διαθέσιμο προς τους πολίτες, βασισμένο στο έργο του ΑΜΚΑ και τη βάση δεδομένων του, σχέδιο που μπορείτε να δείτε στη φωτογραφία του κειμένου (αναλυτικά μπορείτε να το βρείτε στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση : http://vbalafas.blogspot.gr/2011/02/2006.html).

Σήμερα πια όλοι μας ξέρουμε τις δυστοκίες και τις στρεβλώσεις που υπάρχουν στο ασφαλιστικό μας σύστημα με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Παροχές υγείας, συντάξεις, ασφαλιστικές εισφορές. Ταλαιπωρία για τους πολίτες, δεκάδες βάσεις δεδομένων που βρίσκονται διάσπαρτες και ασύνδετες μεταξύ τους, μπάχαλο σχετικά με την ορθότητα ή τη νομιμότητα παροχής επιδομάτων, απόδοσης συντάξεων σε δικαιούχους, αμφιβολία σχετικά με χιλιάδες περιπτώσεις «μαϊμού» συντάξεων, επιδομάτων κτλ.. Ακόμα σαν χώρα δεν έχουμε κατορθώσει να συνδέσουμε με κάποιον τρόπο τις γεννήσεις με τους θανάτους ! Να ξέρουμε δηλαδή ηλεκτρονικά και με σιγουριά αν ένας άνθρωπος ζει ή αν έχει πεθάνει με όσα τραγελαφικά συμβαίνουν κατά καιρούς όπως η αποστολή εκκαθαριστικών σε πεθαμένους !

Βιώσαμε τα «δράματα» με τις «opengov» διαδικασίες που σήμερα προκαλούν απλώς οργή σε όλους μας, ενώ είχαμε και τις απείρου κάλλους καταστάσεις σχετικά με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση που υλοποιήθηκε πρόχειρα και αγχωμένα, αποσπασματικά και χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό και οδήγησε σε παροξυσμό ασφαλισμένους και γιατρούς.

Το κράτος μας χρειάζεται να εκτελεί εφεξής έργα που θα είναι ενταγμένα σε μια γενικότερη στρατηγική και άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Να έχουν «κουμπώματα» μεταξύ τους και να μπορούν να αποτελούν συστατικό μέρος ενός ολοκληρωμένου συστήματος. Να μην μπορεί ο καθένας να φτιάχνει τη δική του «παράγκα», άλλος να αρνείται να χρησιμοποιήσει έργα ευρείας κλίμακας και ο κάθε «παράγοντας» της όποιας βαθμίδας και είδους διοίκησης να «κολλάει» ουσιαστικά τη χρήση ή να αναιρεί τη χρησιμότητα συστημάτων εκατομμυρίων.

Με μια τέτοια λογική ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να λύσει εκατοντάδες προβλήματα της καθημερινότητάς μας. Δίνω ακόμα ένα παράδειγμα. Για ποιο λόγο θα πρέπει να πηγαίνει ο ασφαλισμένος στις ουρές και να καταθέτει αποδείξεις για τα φάρμακα και να μην φτάνουν αυτές, μέσω του συστήματος που προανέφερα, κατευθείαν από το γιατρό, στο φαρμακείο και από εκεί στο ταμείο ασφάλισης με το πάτημα ενός κουμπιού και όντας συνδεδεμένα με το ΑΜΚΑ του ασφαλισμένου ; Σκεφτείτε πόσα καταργούνται αν απλώς ισχύσει αυτό το μικρό κομμάτι …









Δείτε το απόκομμα της εφημερίδας στο scribd, εδώ.











Βασίλειος Μπαλάφας

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.com

5/7/12 - Στην "Ελ.Ζώνη", "Η Ελλάδα σε ταχυπαλμία"

Στην ημερήσια ηλεκτρονική εφημερίδα "Ελεύθερη Ζώνη" που διαχειρίζεται η έγκριτη δημοσιογράφος και βουλευτής πλέον, κα Σοφία Βούλτεψη, δημοσιεύεται σήμερα, 5 Ιουλίου το άρθρο με τίτλο "Η Ελλάδα σε ταχυπαλμία".

Το άρθρο αναφέρεται στις τελευταίες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στον τρόπο με τον οποίο αντιδρά η ΕΕ σε όσα εξελίσσονται τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό της, στην μετεξέλιξη που παρατηρείται στη νοοτροπία και τις δομές της καθώς και στον κίνδυνο που ελοχεύει από τις διάφορες δυνάμεις του λαϊκισμού, όσο η ίδια αρνείται να προτάξει τις ανάγκες των κοινωνιών πιο μπροστά από εκείνες των αριθμών.

Μπορείτε να το δείτε εδώ.

2/7/12 - Η Ελλάδα σε ταχυπαλμία

Η Ελλάδα σε ταχυπαλμία

Στις 12 Νοεμβρίου 2011 έγραφα ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Ότι «καλείται να δώσει πολιτικές και ουσιαστικές απαντήσεις, χωρίς εκβιασμούς, χωρίς πρόχειρες κορώνες, χωρίς ύφος ιερατείου, σε ένα πρόβλημα που τη διαπερνά και τη φέρνει αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη κρίση στο οικοδόμημά της».

Και προσέθετα ότι «κανείς από τους ηγέτες που ξεκίνησαν το όραμα της Ευρώπης, δεν φαντάστηκαν ότι αυτό θα βαθμολογείτο και θα ετίθετο υπό αίρεση από κάποιους αλεπουδιάρηδες των διεθνών αγορών, βυθισμένους σε δερμάτινες πολυθρόνες, πίνοντας ουίσκι πολυτελείας, παρακολουθώντας δείκτες σε οθόνες, τριγυρισμένοι από τηλεφωνικές συσκευές και διάφορους εντολοδόχους αυλοκόλακες, έτοιμους να εκτελέσουν την επόμενη εντολή τοποθέτησης χρήματος στον παγκόσμιο τζόγο. Δεν φαντάστηκαν ότι η επιβίωση των λαών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα εξαρτάτο από ποσοστά επιτοκίων και επιθέσεις διεθνών μαυραγοριτών που λειτουργούν σε απόκοσμα και σκοτεινά μέρη του διεθνούς παρασκηνίου.

Αλλά, ακόμα και να τα είχαν φανταστεί όλα αυτά, πιστεύω ότι γι’ αυτό οραματίστηκαν και την Ε.Ε., έναν οργανισμό που θα προστάτευε τα κράτη – μέλη του, από αυτές ακριβώς τις στρεβλώσεις, από την εντροπία των διεθνών μεταπωλητών χρήματος.»

Σήμερα, σχεδόν όλοι οι παράγοντες της Ευρώπης, που βρέθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής, μιλούν γι’ αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι, το οποίο μάλλον αντιλαμβάνονται αρκετά καθυστερημένα. Μόλις την Πέμπτη, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, Κριστιάν Νουαγιέ δήλωσε, στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde», ότι «η ΕΕ είναι σε σταυροδρόμι. Η νομισματική ένωση δεν είναι πλέον επαρκής. Η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει σε ομοσπονδοποίηση, καθώς η κρίση της ευρωζώνης προήλθε από την ανεπαρκή ενοποίηση». Στην άποψη για την κρισιμότητα της συγκυρίας που θα οδηγήσει πλέον αναπόφευκτα σε μια πανευρωπαϊκή επιλογή, πολιτικής κυρίως φύσεως, έχουν προσχωρήσει και οι περισσότεροι πολιτικοί σε ευρωπαϊκό και εγχώριο επίπεδο.

Υπάρχει όμως ένα αναμφισβήτητο γεγονός που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε όταν επιχειρούμε να διερευνήσουμε τα όσα συμβαίνουν μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Το γεγονός αυτό είναι ότι υπάρχει μια σαφής διαφορά φάσης στα όσα συμβαίνουν στα κράτη της ΕΕ μέχρι όλοι να αποκτήσουν κοινή αντίληψη. Για να το κάνουμε πιο λιανά, καμία χώρα δεν είναι διατεθειμένη να αντιμετωπίσει με ρεαλισμό τα ζητήματα, αν αυτά δεν χτυπήσουν πρώτα και τη δική της πόρτα έτσι ώστε να υποστεί τις συνέπειες και να αντιληφθεί ότι δεν είναι όλα τελικά ένα παιχνίδι μεταξύ καλών και κακών λαών.

Είναι γεγονός ότι οι σχέσεις συνύπαρξης εντός της Ε.Ε. έχουν διαρραγεί. Και δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσπαθούν να πείσουν τους λαούς ότι το εγχείρημα της Ε.Ε. είναι καλό μόνο για συνθήκες ευφορίας, ενώ όταν αρχίζουν τα δύσκολα ο καθένας προσπαθεί να διασφαλίσει τον εαυτό του.

Εδώ ακριβώς κρύβεται ο μεγάλος κίνδυνος. Στο να πειστεί ο κάθε λαός, από διάφορες λαϊκίστικες δυνάμεις, ότι η Ευρώπη είναι μια έννοια που μπορεί να είναι ζωντανή μόνο όσο συμπεριφέρεται σαν τη παχιά αγελάδα ή τη μεγάλη πορτοφόλα που μοιράζει αφειδώς καλούδια και χρήμα. Το ίδιο συμπέρασμα βγαίνει και αν πειστούν κάποιοι λαοί ότι εκείνοι καλούνται να πληρώσουν τις ατασθαλίες και τα χρέη άλλων, να επιμεριστούν τα βάρη κάποιων άλλων στα νότια της Ευρώπης που πέρναγαν καλά με τα λεφτά άλλων και τώρα ζητάνε και άλλα για να περάσουν ακόμα καλύτερα. Στην ίδια διαπίστωση θα καταλήξουμε και αν κάποιοι λαοί θεωρήσουν ότι μπορούν να τα κάνουν όλα «κολυμπηθρόξυλο» και μετά να περιμένουν από τους άλλους να έρθουν να τους σώσουν, αλλά ταυτόχρονα να τους βρίζουν, να τους λοιδορούν και να τους θεωρούν «κατακτητές».

Λοιπόν, όλα αυτά δείχνουν ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εντός της Ε.Ε., πρόβλημα που αν δεν ξεπεραστεί άμεσα, τίποτα δεν θα εμποδίσει τους λαούς από το να πειστούν, οριστικά πλέον, ότι μπορούν ο καθένας μοναχός του να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, να αποκοπεί και να παραστήσει τον μοναχικό καβαλάρη μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που συνεχώς αγριεύει, αποσταθεροποιείται και κρύβει στα σωθικά του βραδυφλεγείς βόμβες, έτοιμες να δημιουργήσουν αλυσιδωτές εκρήξεις.

Αν κάτι τέτοιο γίνει κοινή και ισχυρή συνείδηση μέσα στις κοινωνίες, γίνει κοινός τόπος μεταξύ των πολιτών, καμία πολιτική δύναμη, κανείς πολιτικός δεν μπορεί εύκολα να το αλλάξει. Για να αλλάξει κάτι τέτοιο θα απαιτηθεί ένα ισχυρότερο, πιο πειστικό κοινό όραμα και δεν είμαι βέβαιος ότι η Ευρώπη διαθέτει αυτή τη στιγμή, συνολικά, τέτοιου είδους μεγέθη ηγετών που θα καταφέρουν να διαπεράσουν τα σύνορα των κρατών – μελών και θα συγκροτήσουν ένα νέο, αποτελεσματικό, πανευρωπαϊκό όραμα. Άλλωστε το ίδιο το όραμα της Ε.Ε. ακόμα βρίσκεται σε φάση που επιζητά την ολοκλήρωσή του, χωρίς να έχει κατορθώσει να φτάσει καν σε ικανοποιητικό επίπεδο.

Η Ευρώπη έχει προσπεράσει, κατά την άποψή μου, τη φάση που πρέπει απλώς να συνειδητοποιήσει το ότι βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η Ευρώπη έχει ήδη ξεκινήσει να μετεξελίσσεται και ενδεχομένως να μετασχηματίζεται. Έχει ήδη περάσει σε αναθεωρητική φάση και μπορεί να αναζητήσει ακραίες λύσεις προκειμένου να μην πάρει τις προφανείς αποφάσεις που θα θέτουν σε προτεραιότητα τις κοινωνίες και όχι τους αριθμούς.

Λένε πολλοί ότι η κοινωνική πρόνοια είναι «προνόμιο» των «αριστερών» ιδεολογιών, όμως αυτό είναι πολύ μεγάλο λάθος. Ας κοιτάξουν στην ελληνική ιστορία πότε δημιουργήθηκαν οι πιο σημαντικές προνοιακές δομές, μερικές εκ των οποίων ζουν μέχρι σήμερα. Προφανώς έχουν μπλέξει τις δομές πρόνοιας με την προνοιακή ασυδοσία ή την πρόνοια υπέρ των «ημετέρων», αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. 

Η Ελλάδα, μικρή σε σχέση με το συνολικό πρόβλημα, βρίσκεται σε μια διαρκή κατάσταση ταχυπαλμίας. Οφείλει να διορθώσει πολύ σοβαρές της παθογένειες, αλλά αυτό δεν μπορεί να το πράξει έχοντας συνεχώς μια δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι της. Είναι αδιανόητο να ζητάς από έναν λαό σε κατάσταση παραφροσύνης να σκέφτεται λογικά, να συμπεριφέρεται ώριμα ή να κάνει συνεχώς υπομονή. Η Ελλάδα χρειάζεται ανάσα. Ανάσα ουσίας και όχι βέβαια επιμήκυνση της ύπαρξης των στρεβλών που ξέρουμε όλοι μας ότι έχει. Χρειάζεται να ξαναπιστέψει στα πόδια της και το δυναμικό της.

Αν ορισμένες χώρες στην Ευρώπη πιστεύουν ότι πρέπει να ομοσπονδοποιήσουμε τη δυστυχία, φοβάμαι ότι θα πρέπει να ξαναδιαβάσουν ιστορία για να δουν ότι οι λαοί ενώνονται με θετικό όραμα σε περίοδο ειρήνης και με όρους επιβίωσης υπό άλλες καταστάσεις …  


Βασίλειος Μπαλάφας

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.com