20/12/11 - Οι τεχνοκρατικοί εφιάλτες

Από την εφημερίδα "ΣΗΜΕΡΑ" του Σαββάτου, 17 Δεκεμβρίου 2011, σελίδα 7 :

Οι τεχνοκρατικοί εφιάλτες

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι από μια σειρά άρθρων σχετικά με το ψευδοδίλημμα που πλανάται τελευταία πάνω από την Ελλάδα, για το αν δηλαδή είναι καλύτερη μια κυβέρνηση τεχνοκρατών από μια κυβέρνηση πολιτικών, και έφτασε κιόλας η ώρα της επιβεβαίωσης για όσους υποστηρίζουμε ότι οι τεχνοκράτες δε μπορούν σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσουν την πολιτική.

Σε πρόσφατο άρθρο υπό τον τίτλο «Τεχνοκρατική δημοκρατία δεν υπάρχει !», έγραφα ότι «… τεχνοκρατική δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει, γιατί επιζητά να βασίζεται σε αυστηρά «λογιστικά» δεδομένα». Και επίσης ότι «ο συνδυασμός των δυνάμεων είναι θεμιτός και εκεί αναζητείται η λύση» σε ότι αφορά τη συμβολή που μπορούν να έχουν οι τεχνοκράτες σε ένα πολιτικό σύστημα που εναγωνίως επιζητά να βρει – αν μπορεί – το βηματισμό του.

Την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύτηκε στους «New York Times» ένα άρθρο με τίτλο «An Alarming Greek Contingency: What if It Drops the Euro?». Στο άρθρο περιγράφεται ένα σενάριο που θέλει τον Έλληνα Πρωθυπουργό να ανακοινώνει Σάββατο βράδυ, ότι η Ελλάδα εγκαταλείπει το Ευρώ και επιστρέφει στη δραχμή, κάτι που ο αρθρογράφος το συνδέει άμεσα με χρεοκοπία, καθώς στη συνέχεια περιγράφει σκηνές απόλυτου χάους. Το γλαφυρό – για τα δεδομένα των «NYT» – άρθρο συνεχίζει την υπόθεσή του λέγοντας ότι τη Δευτέρα, ουρές από οργισμένους Έλληνες θα συγκεντρωθούν έξω από τις τράπεζες βλέποντας τις παγωμένες καταθέσεις τους να εξατμίζονται έναντι του ευρώ και τις τιμές στα μαγαζιά να εκτοξεύονται.

Η συνέχεια είναι εφιαλτική. Η χώρα, λέει το άρθρο, χρεοκοπεί λόγω του χρέους της και καθώς βουλιάζει στο χάος, ο στρατός αναλαμβάνει την εξουσία. Κάτι μου θυμίζει αυτό από τα διάφορα παραπολιτικά που διέρρεε το Μαξίμου επί Παπανδρέου, στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει την αυτοκτονική κίνησή του με το δημοψήφισμα, εκείνο το μαύρο βράδυ για τη χώρα, στις Κάννες. Με αυτά τα δημοσιεύματα γέμισε εκείνον τον καιρό ο εγχώριος και διεθνής τύπος, ουδέποτε διαψεύστηκαν και ουδέποτε μπήκαν και σε μια ουσιαστική συζήτηση, ανάλογη της σοβαρότητάς τους. Φαίνεται όμως ότι στο εξωτερικό δεν έχουν την ίδια αντιμετώπιση όπως εμείς προς τους πολιτικούς μας ταγούς, να τους επιτρέπουμε δηλαδή που και που να λένε και καμιά φανφάρα για να γίνεται βαβουρίτσα.

Δεν είναι όμως εκεί η ουσία. Η ουσία είναι ότι το ίδιο άρθρο, στη συνέχεια, προσπαθώντας να εδραιώσει την υπόθεσή του, επικαλείται διάφορους «τεχνοκράτες» και «τεχνοκρατικές» οντότητες, όπως ο Ιάσων Μανωλόπουλος, διαχειριστής του hedge fund Dromeus Capital, όπως οι οίκοι Nomura και UBS, όπως ο Γάλλος οικονομολόγος Eric Dor, που έχει γράψει και ένα εγχειρίδιο για την έξοδο μιας χώρας από την Ευρωζώνη, όπως ο Βρετανός Charles Proctor, όπως ο Hal S. Scott.

Όλοι αυτοί οι προαναφερόμενοι, έχοντας μια αυστηρώς τεχνοκρατική ματιά για το πρόβλημα της Ελλάδας, αναλύουν μοντέλα εξόδου της από την Ευρωζώνη στα οποία κατά πρώτο λόγο μελετούν τις ολέθριες συνέπειες για την ίδια και ψάχνουν τρόπους ώστε να επηρεαστεί όσο το δυνατόν λιγότερο το υπόλοιπο ευρωπαϊκό οικονομικό οικοδόμημα.

Κανείς δεν μπορεί να κακίσει αυτούς τους ανθρώπους για όσα προσπαθούν να εξάγουν μέσα από χρηματιστηριακούς μαυροπίνακες και από λογιστικά φύλλα. Κανείς δεν μπορεί να τους «μαλώσει» επειδή λειτουργούν αυστηρώς με λογιστικά δεδομένα, εξισώσεις και συναρτήσεις.

Εκείνο που μπορεί όμως να διαπιστώσει εύκολα είναι ότι όταν λείπει το όραμα, που κανονικά θα έπρεπε να αναβλύζει μέσα από την πολιτική, τότε προκύπτουν μόνο εφιάλτες, τέρατα και «χούντες» παντός τύπου.

Εκεί λοιπόν πρέπει ακριβώς να απαντήσει η πολιτική, αναζητώντας ταυτόχρονα – και αυτό είναι το δύσκολο – τις αντικειμενικά ιδανικές συνθήκες λειτουργίας της. Το ζήτημα είναι αν μπορεί, αν θέλει, αν έχει τα κότσια να αλλάξει τα νούμερα μέσα στα κελιά του Excel. Τότε και οι τεχνοκράτες θα βγάλουν άλλα συμπεράσματα. Μόνοι τους δεν μπορούν.


Η ανεργία στο προσκήνιο

Το αστρονομικό ποσοστό του 40 % έχει φτάσει η ανεργία στους νέους ανθρώπους έως 30 ετών, ενώ το 18 % έφτασε η συνολική ανεργία της χώρας, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Αυτά είναι τα επίσημα ποσοστά που δίνει η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ενώ ανεπισήμως – που συνήθως απεικονίζουν καλύτερα την πραγματικότητα – τα ποσοστά είναι ακόμα μεγαλύτερα.

Τα μεγάλα έργα στη χώρα, όπως εκείνα των οδικών αξόνων, έχουν βαλτώσει και εταιρείες που σχετίζονται με αυτά βαράνε κανόνι η μια πίσω από την άλλη, αφήνοντας χιλιάδες οικογένειες στο δρόμο. Σπανίως θα δει κανείς εργοτάξιο σε λειτουργία, ενώ και από το μέτωπο του ΕΣΠΑ τα νέα είναι τραγικά, με ελάχιστη απορρόφηση κονδυλίων. Την ίδια ώρα οι δαπάνες των δημοσίων επενδύσεων είναι μειωμένες πάνω από 40 % και οι περισσότερες από όσες γίνονται είναι κυρίως λογιστικές ροές, δεν πέφτουν δηλαδή στην παραγωγική διαδικασία δημιουργώντας θέσεις εργασίας.

Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δύο γενιές βιώνουν την πραγματικότητα του αφανισμού. Χάνονται τα καλύτερα χρόνια από τις πλέον σπουδαγμένες, καταρτισμένες και δημιουργικές, εν ζωή γενιές της πατρίδας μας. Όσοι αντιμετωπίζουν αυτές τις γενιές απλώς ως αριθμούς στη σούμα, εγκληματούν. Πρέπει να βρεθεί διέξοδος σύντομα γιατί αυτές οι γενιές είναι και οι πιο δυνατές από όποια σκοπιά και αν το δει κανείς …


Βουβές γιορτές

Μέσα σε όλα όσα συμβαίνουν, κοντεύουμε να ξεχάσουμε ότι έρχονται οι εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Λιγότερο από μια εβδομάδα έχει μείνει και όμως τίποτα δεν συνάδει με το συνηθισμένο πνεύμα αυτών των ημερών. Ο κόσμος, όσοι ακόμα εργάζονται, περιμένει πως και πως το κουτσουρεμένο δώρο των Χριστουγέννων για να το καταθέσει ολόκληρο σε υποχρεώσεις που βουλιμικά περιμένουν διαμαρτυρόμενες για να πληρωθούν.

Και τι να πρωτοπληρώσει κανείς. Λογαριασμοί, τέλη κυκλοφορίας, χαράτσια στα ακίνητα, ασφάλειες, έκτακτες εισφορές, τακτικές εισφορές, δόσεις φέρνουν τα ελληνικά νοικοκυριά σε απόγνωση και μάταια προσπαθούν να τα κλείσουν όλα αυτά έξω από την πόρτα του σπιτιού τους.

Σε αυτές τις βουβές γιορτές θα δοκιμαστούν θεμελιώδεις εκφάνσεις της κοινωνικής και οικογενειακής μας ζωής που μέχρι χθες θεωρούσαμε αυτονόητες. Όλοι μας θα πρέπει να αγωνιστούμε για να κρατήσουμε ζωντανούς τους βασικούς δεσμούς της κοινωνικής συνοχής.

Οι οικογένειες ακόμα και με λιγότερα θα καθίσουν μαζί στο γιορτινό τραπέζι και θα μοιραστούν τις δυσκολίες και τις ελπίδες τους. Όσοι μπορούν θα πρέπει να βοηθήσουν εκείνους που βρίσκονται στην ανέχεια από αυτή την κρίση. Μην ξεχνάτε ότι τίποτα πλέον δεν είναι αυτονόητο, ούτε το φαγητό. Όλοι μας ας στηρίξουμε τα καταστήματα της περιοχής μας, τα καταστήματα της γειτονιάς μας, έστω και για τις λίγες αγορές μας. Ας σκεφτούμε περισσότερο στις φετινές «γιορτές», ας προβληματιστούμε δημιουργικά για το μέλλον μας και ας αναζητήσουμε κατευθύνσεις ελπίδας και όχι εκβιαστικών διλημμάτων.

Δείτε το απόκομμα της εφημερίδας στο scribd, εδώ.









Βασίλειος Μπαλάφας

Μέλος Π.Ε. Ν.Δ.

vasileios[at]balafas.gr
vbalafas.blogspot.com